israf edilen yiyecekler

Her gün, Amerika’da yiyecek konusunda yapılan araştırma ve incelemeleri okumaya çalışıyorum. Aşağıdaki yazı çok dikkatimi çekti, o nedenle tercüme ettim. Bu yazı, The Culinary Institute of America’nın yayınladığı “okul yemekleri” isimli broşürde yer aldı.


Gerçekten de, hiç dikkatinizi çekti mi? Ne kadar israf ediyoruz...? Özellikle de “açık büfe” olan yerlerde, muhteşem israf oluyor... İnsanlar, yiyemeyecekleri çeşit ve miktarda yemek, tatlı, meyva ve yiyecekleri tabaklarına doldurup, belki yarısını yiyip, artanını çöpe yolluyorlar...
Bizde, halen iki devreli okulların varlığı, çocukların öğlen yemeğini evde yemelerine neden oluyor. Halbuki Amerika’da iki devreli okul yok... Çouklar bütün gün okula gittileri için, zorunlu olarak öğle yemeğini okulda yiyorlar. Yemek ücreti, eyalet bütçesinden karşılanıyor, çocuklardan para alınmıyor. Bakın, Amerika gibi bir yerde, özellikle de sebzeler nasıl çöpe gidiyormuş...
Amerika’daki Virjinya Teknik Üniversitesinin yaptığı araştırmaya göre, okullarda kafeteryalarda dağıtılan yemeklerin %44 ü çöpe dökülüyor.
Blackburgs Virginya’da bulunan Üniversite mensupları yaptıkları araştırmalarda, okul kafeteryalarında verilen yemeklerin eskiye göre çok daha sağlıklı olduğu ancak büyük kısmının çöpe gitmekten kurtulamadığını buldular.
Geçtiğimiz bahar aylarında araştırma ekibi, Virjinya eyaletinin Montgomery bölgesinde ki ilkokulların birinde ki dört ana sınıfında, bir hafta boyunca okulun, tezgaha konulan tüm yiyecekleri tarttılar. Yemeğin sonunda dört ana sınıfı da dahil olmak üzere dökülen yiyecekleri de tarttılar.
Lindsey Kummer ve Profesör Elena Serrano, tüm yaz boyunca atılan yiyeceklerin daha detayları analizlerini yayınlamak üzere çalışıyorlar. Ancak, yapılan ilk çalışmalardan kafeteryada servis edilen yiyeceklerin %44 ü çöpe atıldı.
Prof. Serrano’nun söylediklerine göre: Yiyeceğin temin edilebilmesi için yetiştirilmesi, nakledilmesi; masanın üzerine konması için de temizlenmesi, işlenmesi, pişmesi gerekiyor ve bunca emek, para ve zaman harcandıktan sonra yiyecek çöpe dökülüyor... Düşünün, çöpe dökmek için kaynak ne kadar kötü kullanılıyor...
Ekip, bu çalışmayı yaparken çöpe dökülen yiyecekleri dört guruba ayırdı: Meze/başlangıç olarak yenilenler; süt üünleri; sebzeler ve meyvalar.
Sebzeler, en az popüler olan gurubu teşkil etti; özellikle salata türü yiyecekler en fazla çöpe atılan gurubu oluşturdu. Servis edilen sebzelerin %70 i öğrenciler tarafından karıştırılıp Antep tabiriyle “heder ediliyordu”.
Süt ürünleri %44 oranında; meze/başlangıç yemekleri %40 oranında ve servis edilen meyvanın %30 u çöpe gidiyordu.
Virjinya Üniversitesi’nin ekibi, sadece bir sınıfın haftada 220 doları yiyecekle beraber çöpe attığını buldu. Bu miktar çok görünmeyebilir ancak, bu rakam sadece bir sınıfa aittir ve Amerika Birleşik Devletleri çapında onca okulu ve sınıfı üstüste koyunca ürkütücü bir rakama ulaşılır. 
Arştırmacılardan Kummer, Servis edilen yiyeceklerin son derece kaliteli olduğunu, öğrencilerden yiyeceklerin kalitesi konusunda herhangi bir şikayet gelmediğini belirtti. Ayrıca, öğrencilerin doğranmış meyvaları tercih ettiklerini, bütün halde servis edilen meyvaların ise daha kolay çöpe gidebildiğini söyledi. Bunun yanısıra, öğrencilerin yemek yemekten ziyade birbirleriyle konuşmayı tercih ettiklerini, bunu da kafeteryadan gelen yüksek konuşma seslerinden anladıklarını belirtti.
Kummer, “keşke öğle yemeği servisi sırasında, okul görevlileri, çocuklarla ilgilenip, neden bazı yiyecekleri yemediklerini ve heder ettiklerini onlarla konuşarak, hatta tatma fırsatı vererek araştırsalar” dedi.
Prof. Serrano, öğrencilerin evde görmedikleri yiyecekleri genellikle yemediklerini belirtti ve :bu tür yemekleri tabaklarına alıp deneyip, sonra bırakıyorlar ve böylece herşey çöpe gidiyor” dedi. Aslında şurası bir gerçek ki, veliler, yiyecek çeşitlerinin tanınması açısından çok önemli bir faktör. Serrano sözlerine devamla: “biz tüketim ve heder etme üzerine çalışıyoruz. Ancak, bazı kültürlerde heder etme gibi bir düşünce yok! Yiyecekleri çöpe atmak gayet normal karşılanıyor....”
Kummer ve Serrano araştırmalarına, orta seviyeli okullarda devam edip, heder olan yiyeceklerin oranını, çeşidini kamuoyunun bilgisine sunmak istiyorlar.


Yazarın diğer yazıları: http://www.ayfertuzcuunsal.com/p/yazilari.html adresinde